31 Aralık 2018 Pazartesi

senin gönlünde o yakıcı ateş yoktur iqbal


پیغام افغانی با ملت روسیه

اقبال لاهوری
   

منزل و مقصود قرآن دیگر است
menzil ve maksadı kur'anın başkadır.
رسم و آئین مسلمان دیگر است
müslamanın   tarz ve adeti  başkadır.
در دل او آتش سوزنده نیست
onun gönlünde o yakıcı ateş yoktur.
مصطفی در سینه او زنده نیست
mustafa onun sinesinde artık yaşamıyor.
بنده مؤمن ز قرآن بر نخورد
mümin kur'an dan meyve yemiyor
در ایاغ او نه می دیدم نه درد
onun kadehinde ne şarap ne tortu vardır.
تا بر افروزی چراغی در ضمیر
ta gönlünde  bir çıra yakasın
عبرتی از سر گذشت ما بگیر
 geçmişimizden bir ibret al
پای خود محکم گذار اندر نبرد
ayağını sağlam bas. bu savaş meydanında 
گرد این لات و هبل دیگر مگرد
bu lat ve hübelin etrafında  dolaşma 
ملتی می خواهد این دنیای پیر
Bu eski dünya; bir millet arıyor
آنکه باشد هم بشیر و هم نذیر
o ki  hem beşir ve nezir  olsun
باز می آئی سوی اقوام شرق
tekrar getir o şark kavimlerine
بسته ایام تو با ایام شرق
doğunun günleri ki   senin günlerine bağlanmış
ای که می خواهی نظام عالمی
ey ki  alemin nizamını arayan 
جسته ئی او را اساس محکمی؟
buldunmu ? o  muhkem esası 
داستان کهنه شستی باب باب
o köhne destanları yık .  bölüm bölüm
فکر را روشن کن از ام الکتاب
fikrini aydınlat o ümmi kitaptan 
با سیه فامان ید بیضا که داد
o siyah renklilere yedi beyzayı kim verdi
مژدهٔ لا قیصر و کسری که داد
kayser ve kisra ya " la müjde"  kim verdi
در گذر از جلوه های رنگ رنگ
renk renk cilveleri geç 
خویش را دریاب از ترک فرنگ
kendini bul.  frengi (batıyı) terk et 
گر ز مکر غربیان باشی خبیر
eğer batının hilesinden olursan haberdar
روبهی بگذار و شیری پیشه گیر
 Tilkilikten vazgeç. Aslan lığı öğren
چیست روباهی تلاش ساز و برگ
tilkilik nedir?telaş , uğraş ve geçim
شیر مولا جوید آزادی و مرگ
mevla nın Aslanı   ise arıyor azade  ve ölüm 
جز به قرآن ضیغمی روباهی است
kur'anın  dışında Aslanlık bile  tilkilikdir.
فقر قرآن اصل شاهنشاهی است
 fakrı kur'an  aslında şahinşah lıktır.

                                                 cavidname
                              efganinin rus milletine sunduğu tebliğ
                                              muhammed ikbal                                       

30 Aralık 2018 Pazar

eğer sende aşk yoksa mazursun hafız


   Divanı hafız

Ey daima kendisini beğenen, mağrur olup duran kişi, sende aşk yoksa mazursun.
Aşk delilerinin etrafında dönüp dolaşma, sen şerefli bir akılla şöhret bulmuş kişisin.
Sende aşk sarhoşluğu yok; şarap sarhoşusun sen!
Âşıkların hastalığına alâmet sapsan bir yüzle dertli dertli ah ediştir.
Hâfız, addan sandan geç, şarap kadehini iste, çünkü sen mahmursun, mahmur!

ای کـه دایـم بـه خـویش مغـروری
گـر تـو را عشـق نـیست معـذوری
گِـرد دیــوانـگـان عـشـق مَـگـرد
کـه بـه عـقـل عـقـیـلـه مشهـوری

مسـتـی عـشق نـیست در سَـر تـو
رو کـه تـو مَـسـت آب انـگــوری

روی زرد اسـت و آه دردآلـود
عـاشـقـان را دوای رنـجـوری

بُـگـذر از نـام و نـنـگ خـود حـافظ
سـاغـر مِـی‌ طـلـب کـه مَـخـمـوری

دیوان حافظ
«معانی لغات»
دائم = شب و روز. ـــ بخويش = بخود. ـــ مغروری = می بالی. ـــ گر = اگر. ـــ گرد = پيرامون. ـــ ديوانگان عشق = کسانيکه حقيقت را فدای مصلحت نميکنند. ـــ عقل عقيله = عقل کل. ـــ مستی عشق = لذت بسيار زياد از عشق. ـــ رو = برو به کار خود بپرداز. ـــ مست = سرخوش. ـــ گواه = نشانی، شاهد. ـــ عاشقان = که يکی از آنها حافظ است. ـــ رنجوری = دردمندی. ـــ بگذر = فراموش کردن. ـــ نام و ننگ = مشهور بودن در بدنامی. ـــ ساغر = جام شراب. ـــ مخموری = خمارآلودگی، خماری، مستی، مِـی زدگی.
«معانی غزل»
۱ـ ای کسی که پیوسته مغرور و فريفتهٔ خويشى، اگر از عشق بهره ای نبرده ای، عذرت پذیرفته است؛ زیرا غرور و خودبینی انسان را به عشق نمی رساند و لازمهٔ عشق،خالى شدن از خود و كنار گذاشتن خودپسندى است.
۲ـ تو كه گرفتار عقل‌گرايى خود هستى و به اين صفت مشهورى،هرگز گرد ديوانگان عشق مَگرد. [عقيله،علاوه بر معناى اصلى خود يعنى«زن گرامى شريف و نجيب»و توسعاً هر چيز شريف و گرامى، به معناى پاى‌بند و گرفتار نيز هست و در اين جا ظاهرا هر دو مفهوم مراد شاعر است؛با اين طنزظريف كه عقل اگر چه عقيله،يعنى گرامى و شريف است،موجب پاى‌بندى و گرفتارى نيز هست!]
۳ـ شور و مستی عشق در سر تو نیست، به دنبال کار خود برو که از شراب انگور مست هستی.
۴ـ نشانه و گواه بيمارى عاشقان، روى زرد و آه پُـردرد آنان است. و تو اين نشانه‌ها را ندارى؛ پس‌ مست عشق نيستى!
۵ـ اى حافظ، از شهرت و نامجویی خود بگذر، ساغر بادۂ معرفت بخواه زیرا که خماری

29 Aralık 2018 Cumartesi

mahrem bir kişi arıyorum bu dost meclisinde ( allame iqbal)



mahrem bir kişi arıyorum bu dost meclisinde  


بہ این بھانہ درین بزم محرمی جویم
غزل سرایم و پیغام آشنا گویم
بخلوتی کہ سخن می شود حجاب آنجا
حدیث دل بہ زبان نگاہ می گویم
پی نظارہ
ٔ روی تو می کنم پاکش
نگاہ شوق بہ جوی سرشک می شویم
چو غنچہ گرچہ بہ کارم گرہ زنند ولی
ز شوق جلوہ گہ آفتاب می رویم
چو موج ساز وجودم ز سیل بی پرواست
گمان مبر کہ درین بحر ساحلی جویم
میانہ من و او ربط دیدہ و نظر است
کہ در نہایت دوری ہمیشہ با اویم
کشید نقش جھانی بہ پردہ
ٔ
 چشمم
ز دست شعبدہ بازی اسیر جادویم
درون گنبد در بستہ اش نگنجیدم
من آسمان کہن را چو خار پھلویم
بہ آشیان ننشینم ز لذت پرواز

گہی بہ شاخ گلم گاہ بر لب جویم


bir mahrem kişi arıyorum,bu dost meclisinde
bu vesile ile dostta aşina mesajlar söylüyorum (gazeller yazıyorum)

 yalnızca sırların konuşulduğu yerde 
söz dahi hakikati örten bir perde olur
orada gönül sözünü  bakışla söyledim

aşk bakışını gözyaşı ırmağı ile yıkıyorum.
onu sana bakabilmek için temizledim

Gonca gibi içimize  binbir düğüm vuracaklar biliyorum
lakin güneşin tecelli ettiği yeri arıyorum 

varlığımın sazı dalga gibidir. selden korkmaz
bu denizde bir sahil ardağımı zannetme

asumanın , kapısı kapalı kubbesi içine sığmadım
ben bu köhne  semanın bağrına saplanmış bir diken gibiyim

uçmaktan o kadar zevk alıyorum ki yuvada oturmak bana
pek güç geliyor.
bazen bir gül dalındayım .bazen bir ırmak kenarında


ز مقام من چہ پرسی بہ طلسم دل اسیرم
نہ نشیب من نشیبی نہ فراز من فرازی
benim makamımı ne soruyorsun ? ben gönül tılsımına tutulmuşum
ne inişim iniştir ,ne yokuşum yokuş
mekanın aşağı ve yukarısından azadeyim
                                                         
         iqbal payamı maşrık
                     
                                                                                                                   


 mevlana   divanı kebir
مکن ای دوست ز جور این دلم آواره مکن
جان پی پاره بگیر و جگرم پاره مکن 
Ey dost; gönlüme cefalar ederek onu avare, yersiz yurtsuz bırakma!
Çaresiz kalmış canımı al; ciğerimi yakma!
مر تو را عاشق دل داده و غمخوار بسی است
جان و سر قصد سر این دل غمخواره مکن
Sana gönüllerini vermiş gamlı, kederli aşıkların pek çoktur!
Canın hakkı için, başın hakkı için, şu zavallı, gamlı gönlüme dokunma!
نظر رحم بکن بر من و بیچارگیم
جز تو ار چاره گری هست مرا چاره مکن
Bana, çaresizliğime, zavallılığıma acı;
senden başka çaremi bulan biri varsa, beni bırak! Sen, çaremi bulmaya uğraşma
پیش آتشکده عشق تو دل شیشه گر است
دل خود بر دل چون شیشه من خاره مکن
Gönül, senin ateş tapınağının karşısında bir şişedir!
Benim sırça bir şişe gibi olan gönlüme karşı, gönlünü taş gibi sert ve merhametsiz hale sokma!
هر دمی هجر ستمکار تو دم می دهدم
هر دمم دم ده بی‌باک ستمکاره مکن
Her an cefacı ayrılığın, bana ayrılığın nefeslerini veriyor!..
 0 nefesleri korkusuzca üfle ama, cefa etme!
تن پربند چو گهواره و دل چون طفل است
در کنارش کش و وابسته گهواره مکن
bedenim  bend bend  bir beşiğe benziyor; gönlümse, o beşikte uyuyan çocuk
Çocuğu,  kucağına al, göğsüne bastır! onu beşikte bırakma
پیش خورشید رخت جان مرا رقصان دار
همچو شب جان مرا بند هر استاره مکن
Güzel yüzünün güneşi nurunda, benim canımı bir toz zerresi gibi oynat;
canımı, gece gibi her yıldıza bağlama!..
ز دغل عالم غدار دو صد سر دارد
سر من در سر این عالم غداره مکن
Merhametsiz, gaddar dünyanın hileden iki yüz başı var. 
Benim başımı şu gaddar dünyaya bağlama!
...............
خمر یک روزه این نفس خمار ابد است
هین مرا تشنه این خاین خماره مکن
Şu bir günlük şarabının sonsuz bir mahmurluğu var; 
beni, bu hain meyhanecinin şarabına susatma
..................

25 Aralık 2018 Salı

allame ikbal ben yalnız başıma nağmeler söyleyeyim diye bu kervandan ayrıldım


zindan mumu ali şeriati


zindan mumu           ali  şeriati



تا سحر اي شمع بر بالین من

امشب از بهر خدا بیدار باش

سایه  غم ناگهان بر دل نشست

رحم کن امشب مرا غمخوار باش

sehere dek, ey mum, başucumdaki

bu gece Allah için uyanık ol


hüznün gölgesi gönle çöktü ansızın


bu gece acı bana hüzünlen.


آه ای یاران بفریادم رسید

ورنه مرگ امشب بفریادم رسد

ترسم آن شیرین تر از جانم ز راه

چون به دام مرگ افتادم رسد

ah! Dostlar yetişin feryadıma

ölüm yetişecek feryadıma bu gece yoksa


korkarım canımdan da öte şu şirin, yoldan


ben ölümün tuzağına düşünce yetişir


گریه و فریاد بس کن شمع من!

بر دل ریشم نمک دیگر مپاش

قصه بیتابی دل پیش من

بیش از این دیگر مگو خاموش باش

ey mumum! Kes ağlamayı inlemeyi

yaralı gönlüme tuz serpme artık


önümde hikayesi gönül güçsüzlüğünün


bundan fazlasını söyleme sus artık.


همدم من مونس من شمع من

جز توام در این جهان غمخوار کو

ون دراین صحرای وحشتزای مرگ

وای بر من وای برمن یار کو؟

yoldaşım, munisim, mumum benim

bu dünyadan hüzünlenen nerede senden başka?


bu vahşet çölünde doğur ölümü


vay bana, vay bana dost nerede?


وندرین زندان امشب شمع من

دست خواهم شستن از این زندگی

تا که فردا همچو شیران بشکنند

ملتم زنجیرهای بندگی...

bu zindanda, ben bu gece, mumum benim

el yıkayacağım bu hayattan


yarın kırıncaya kadar arslanlar gibi


hayatın zincirlerini milletin


"معلم شهید دکتر علی شریعتی"


  imamın ölümü video                                                                                                                   

فریاد بی قرار                                                                        

24 Aralık 2018 Pazartesi

Dudağı susamış rinde su vermiyor kimse Dost değerini bilenler,Çoktan gitmişler bu şehirden (hz hüseyin için hafız şirazi gazeli)


              
زان یار دلنوازم شکریست با شکایت
گر نکته دان عشقی بشنو تو این حکایت
Şikayetim olsada şükrederim gönül okşayan sevgilime
Aşktan anlayan biriysen ,şu hikayeyi dinle
بی مزد بود و منت هر خدمتی که کردم
یا رب مباد کس را مخدوم بی عنایت
Karşılıksız yaptım hizmeti ,beklemedim minneti
Tanrım ,hizmet etmesin kimse inayetsiz sevgiliye
رندان تشنه لب را آبی نمی‌دهد کس
گویی ولی شناسان رفتند از این ولایت
Dudağı susamış rinde su vermiyor kimse
Dost değerini bilenler,Çoktan gitmişler bu şehirden

21 Aralık 2018 Cuma

Şehit mustafa çamran DR Ali şeriati şehadet yıl dönümü tahran üniversitesi konuşması



دکتر علی شریعتی، عشق و عرفان - دکتر مصطفی چمران


از صداي سخن عشق نديدم خوشتر يادگاري که در اين گنبد دوار بماند

bu  kubbede baki kalan   aşk sözünün sesinden daha hoş bir yadigâr  görmedim

hafız  

16 Aralık 2018 Pazar

Yıllarca, gönül, Cem in kadehini bizden istedi durdu




سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد
وان چه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد
گوهری کز صدف کون و مکان بیرون است
طلب از گمشدگان لب دریا می‌کرد
مشکل خویش بر پیر مغان بردم دوش
کو به تأیید نظر حل معما می‌کرد
دیدمش خرم و خندان قدح باده به دست
و اندر آن آینه صد گونه تماشا می‌کرد
گفتم این جام جهان بین به تو کی داد حکیم
گفت آن روز که این گنبد مینا می‌کرد
بی دلی در همه احوال خدا با او بود
او نمی‌دیدش و از دور خدا را می‌کرد
این همه شعبده خویش که می‌کرد این جا
سامری پیش عصا و ید بیضا می‌کرد
گفت آن یار کز او گشت سر دار بلند
جرمش این بود که اسرار هویدا می‌کرد
فیض روح القدس ار باز مدد فرماید
دیگران هم بکنند آن چه مسیحا می‌کرد
گفتمش سلسله زلف بتان از پی چیست
گفت حافظ گله‌ای از دل شیدا می‌کرد
Yıllarca, gönül, Cemin kadehini bizden istedi durdu  ; 
halbuki kendisinde olanı yabancıda  arıyordu      
Kevin ve mekân sedefinde bulunmayan inciyi       
 deniz yolunda kaybolanlardan    arıyordu..                    
           Dün, müşkülümü, nazarındaki kuvvetle muammalar halleden Pir-i Mügâna arzettim.                           
Gördüm ki sevinçli ve gülümser bir halde eline şarap kadehini almış, o aynada yüzlerce sırrı seyredip durmaktaydı..
* Gönlüyle gonca gibi hakikat sırrını gizliyor, yaprağa benzeyen hatırını da o nüshadan haşiyeliyordu.
Hakim Tanrı, sana bu cihanı gösteren kadehi ne vakit verdi dedim. Dedi ki: Bu gök kubbe kurulduğu gün!
* Tanrı, daima âşıkla beraber., fakat o, Tanrı‟yı görmüyor, kendini ondan uzak sanıp “Yarabbi” demekte.
Pîr-i Mugân dedi ki: Darağacının kadrini yücelten dostun suçu şuydu: Sırları açığa vurmak.
Ruhul kudüsün feyzi yardım ederse Mesiha‟nın yaptığını başkaları da yapar.
Ona dedim ki: Neden güzellerin saçları halka halka, büklüm büklüm... neden zincire benziyor?
“Hâfız, şeyda gönlünden şikâyetlendi. Onu zincire vurup uslandırmak için” diye cevap verdi.

15 Aralık 2018 Cumartesi

ali şeriati yalnızlık szöleri

         
             ....
ey benim mabedim (tapınağım)  ey bu topraklarda benim avare ruhuma sığınak olabilen tekyer.
tüm gölgelerim  var olan herşeyin  herkesin gece gündüz takip ettiği bu dertli ve kaçak ruh
 sadece senin  gizli mihrabına sığınabilir .bir hayali andıran  güzel minarenin altında  bir ömürlük dertleri   ve bir dünya dolusu sıkıntıları  dökebilir. senin uzun ve görülmez kemer altında en acı hatıralarından  yıkanabilir.
ey  ufukların kanlı eteğinde bir arzu gölgesi gibi  yükselen ve sabah cennetine gitmeye hazırlayan minare
,gizemli  sesinin dertli ruhuma neler ettiğini nereden bileceksin....
bu mabedin ruhani ve nurlu ışığı sayesinde gurbetin dertlerini unuttum.simsiyah boğucu ve acı dolu günlerimi ve gecelerimi orada duayla geçirdim.
dua rengindeki eşiğinin karşısında en sıcak en halis aşıkane şarkıları sessizce terennüm ettim. münacaat nağmelerimi: ince ve uzun minarelerin esrarlı gözlerinde her seherin kapısında
 her akşamın kalbinde ,her gurubun dertli ve gamlı  şaşkınlığında 
 ve o münzevi sessiz ve mağrur dağdaki yalnızlığımda adeta çınlıyordu.bu vadideki yankısı  ,dağın yüksek ve yüce taştan duvarlarının  dört bir yanından yükseliyordu. 
her zaman sussamda hatta yarın dönmesemde ve yeniden yalnız ruhumun dertli ve ağır yalnızlığının hüzünlü sesini mabedimin   güzel ve uzun kemerinin altında terennüm etmesemde 
 evet eğer yarın dönmeme izin vermeseler ve terennümüme müsade etmeselerde. 
 mabedden kopan feryadım bu dağlarda sürekli yankılanacaktır.
                     ey senin yüce damında yuva kuran kararsız ve güzel güvercinlerim sizler benim gaybi mesajlarımın elçilerisin .bana başka iklimlerden  başka göklerden  başka hayatlardan  arşlardan başka denizlerden haberler getiriyorlar.                                                  

    از این جا ره به جایی نیست


جای پای رهروی پیداست

کیست این گم کرده ره ؟ این راه ناپیدا چه می پوید؟

مگر او زین سفر ، زین ره چه می جوید ؟

از این صحرا مگر راهی به شهر آرزویی هست ؟

به شهری کاندر آغوش سپید مهر

به باران سحرگاهیی خدایش دست و رو شسته است.

به شهری کز همان لحظه ی ازل

بر دامن مهتاب عشق آرام بغنوده است.

به شهری کش پلید افسانه گیتی

سر انگشت خیال از چهره ی زیباش بزدوده است.

کجا ای ره نورد راه گم کرده ؟

بیا برگرد !

به شهری بر کناره ی پاک هستی ،

به شهری کش به باران سحرگاهی

خدایش دست و شسته است.

به شهری کش پلیدی های انسان این پلید افسانه ی هستی

در این صحرا به جز مرگ و به جز حِرمان

کسی را آشنایی نیست.

بیا برگرد آخر ، ای غریب راه !

کز این جا ره به جایی نیست.

نمی بینی که آن جا

کنار تک درختی خشک

ز ره مانده غریبی ره نوردی بی نوا مرده است؟

و در چشمان پاکش ، در نگاه گنگ و حیرانش ،

هزازان غنچه امید پژمرده است؟

نمی بینی که از حسرت (( کمد صید بهرامیش افکنده است ))

و با دستی که در دست اجل بوده است ،

بر آن تک درخت خشک

حدیث سرنوشت هر که این ره را رود ، کنده است:

که : « من پیمودم این صحرا ، نه بهرام است و نه گورش »

کجا ای ره نورد راه گم کرده ؟

بیا برگرد !

در این صحرا به جز مرگ و به جز حِرمان ،

کسی را آشنایی نیست.

ازین صحرا مگر راهی به شهر آرزویی هست؟

بیا برگرد آخر ، ای غریب راه !

کز این جا ره به جایی نیست

دکتر علی شریعتی 

Buradan Bir Yere Yol Yok*

yolcunun ayak izi bellidir
kimdir bu yolunu yitiren, bu bilinmeyen yolcu
ne kat ediyor?
bu yolculukta, bu yolda ne arıyor o?
bu çölden arzu kentine bir yol var mı?
-sevginin ak kucağında
tanrısının seher yağmuruyla el yüz yıkayan kente
şu andan itibaren ezelin
            aşk mehtabının eteğinde
            rahat uyuyan şehre
alemin efsanesinin güzel kötü bir şehrine
hayal parmağı onun güzel çehresinden sildiği
            nerede? ey yolunu yitiren yolcu
            geri dön 
bu çölde kimseye aşina değil bir şey ölümden başka,
harmandan başka
gel, dön artık, ey yol garibi!
görmüyor musun orada
            -kuru tek ağacın sığınağında
zırh garip kalmış, sessiz yolcu öldü
ve soğuk gözlerinde
            -müphem ve hayran bakışında
binlerce umut goncası saçıldı.
Görmüyor musun hasretten
“Behrami avının kemendi atıldı”
ve ecelin elindeki bir elle
-şu kuru tek ağaçta
bu yolu kat eden herkesin yazgı sözü kazındı:
“ben kat ettim bu çölü, ne Behram, ne de mezarı.”
Nerede ey yolunu yitiren yolcu
                                                            

                                                                         Ali şeriati  yalnızlık sözleri kitabından alıntılar

Benim bu dünya işine asla iltifatım olmadı. bir tek senin güzel yüzünden hoşlandım

Ajmal Sabbawoon Elias Sogdiana · ای جانبـــاز..؛ Mehdi Ebrahimian به درد عشق بساز و خموش کن حافظ رموز عشق مکن فاش پيش...