Elem , dertli aşıkların canına sonsuz heyacanlar katar

اقبال لاهوری » زبور عجم

ز هر نقشی که دل از دیده گیرد پاک میآیم

گدای معنی پاکم تهی ادراک می آیم

gözlerimden gönlüme akseden her nakşdan gönlüm temizlenmiştir.

bir mana dilenmek için geliyorum .idrakim temiz ve boştur benim.

گهی رسم و ره فرزانگی ذوق جنون بخشد

من از درس خرد مندان گریبان چاک میآیم

bazen insana akıl, çılgınlık zevki verir. 

bir zaman  akıllılardan ders aldım . 

ben oradan yakasını bağrını parçalamış bir deli  olarak dönüyorum.

گهی پیچد جهان بر من گهیمن بر جهان پیچم

بگردان باده تا بیرون ازین پیچاک میآیم 

gah olur cihan beni perişan ve muztarip eder.

gah olur ben cihanı dertli ve hüzünlü kılarım

haydi şarabı sun! saki bu ıztarabdan yakamı kurtarayım

نه اینجا چشمک ساقی نه آنجا حرف مشتاقی

ز بزم صوفی و ملا بسی غمناک می آیم

orada  saki ne göz kırpar.ne de aşkın sözü vardır

sufi ve mollanın meclisinden eli boş ve hüzünlü dönüyorum.

رسد وقتی که خاصان ترا با من فتدکاری

که من صحرائیم پیش ملک بیباک می آیم

vakti gelir  ki rabbım, senin has kullarının bana işleri düşer 

ben bir çöl çocuğuyum ,sultanın huzuruna pervasızca çıkarım

allame ikbal zeburu acem

گر بتو افتدم نظر چھرہ بہ چہرہ ، روبرو

شرح دہم غم ترا نکتہ بہ نکتہ ، موبمو

eğer sana nazarım düşerse  

çehre çehre ,yüz yüz

از پی دیدن رخت ہمچو صبا فتادہ ام

خانہ بخانہ در بدر ، کوچہ بکوچہ کوبکو

seher  yeli gibi estim .seni görmek için 

hane hane, sokak sokak,köy köy 

میرود از فراق تو خون دل از دو دیدہ ام

دجلہ بہ دجلہ یم بہ یم ، چشمہ بہ چشمہ جوبجو

ayrılığından iki gözümden gönül kanı  akıyor

çeşme çeşme, ırmak ırmak , dicle dicle

مہر ترا دل حزین بافتہ بر قماش جان

رشتہ بہ رشتہ نخ بہ نخ ، تار بہ تار پو بہ پو

hüzne bulaşmış bu gönül senin sevgini can kumaşına dokudu.

tel tel,iplik iplik , atkı atkı .yol yol 

در دل خویش طاہرہ ، گشت و ندید جز ترا

صفحہ بہ صفحہ لا بہ لا پردہ بہ پردہ تو بتو‘‘

Tahir kendi gönlüne baktı. senden başka kimse görmedi

sayfa sayfa,kat kat , perde perde 

سوز و ساز عاشقان دردمند

شورہای تازہ در جانم فکند

Elem  , dertli aşıkların canına

sonsuz heyacanlar katar .

مشکلات کہنہ سر بیرون زدند

باز بر اندیشہ ام شبخون زدند

eski müşkilatlar baş kaldırdı

yine  gecemi endişeye çevirdi

قلزم فکرم سراپا اضطراب

ساحلش از زور طوفانی خراب

fikir denizim  baştan sona ıztırap

onun sahili  bela tufanlarından olmuş . harap

گفت رومی ’’وقت را از کف مدہ

ایکہ میخواہی گشود ھر گرہ

rumi  dedi  ;  vakti  elinden kaçırma ?

eğer , düğümü çözmek istiyorsan

چند در افکار خود باشی اسیر

این قیامت را برون ریز از ضمیر

nasıl kendi efkarına esir oldun. 

bu kıyameti  kalbinden dışarı dök !

--------------------------------

allame ikbal  cavitname

کل ساحل دريا پہ کہا مجھ سے خضر نے 

تو ڈھونڈ رہا ہے سم افرنگ کا ترياق؟ 

اک نکتہ مرے پاس ہے شمشير کي مانند 

برندہ و صيقل زدہ و روشن و براق 

کافر کي يہ پہچان کہ آفاق ميں گم ہے 

مومن کي يہ پہچان کہ گم اس ميں ہيں آفاق! 

dün deniz kıyısında hızır bana dedi ki;

sen batı'nın  zehrine ilaçmı  arıyorsun

bende bir nükte var kılıç gibi 

keskin, bilenmiş ve berrak

kafir, bu kainatta kaybolan dır.

mümin derinliğinde ise bu kainat  kaybolur.

allame ikbal/darbi kelim

جب عشق سکھاتا ہے آداب خود آگاہي 
کھلتے ہيں غلاموں پر اسرار شہنشاہي 
عطار ہو ، رومي ہو ، رازي ہو ، غزالي ہو 
کچھ ہاتھ نہيں آتا بے آہ سحر گاہي 
نوميد نہ ہو ان سے اے رہبر فرزانہ! کم کوش تو ہيں ليکن بے ذوق نہيں راہي 
اے طائر لاہوتي! اس رزق سے موت اچھي 
جس رزق سے آتي ہو پرواز ميں کوتاہي 
دارا و سکندر سے وہ مرد فقير اولي 
ہو جس کي فقيري ميں بوئے اسد اللہي 
آئين جوانمردں ، حق گوئي و بے باکي 
اللہ کے شيروں کو آتي نہيں روباہي 

Aşk kendini tanıma usulleri öğretince 

uşaklar hükamdarlık sırlarını öğrenirler

ister attar ol , ister rumi  ister razi ol , ister gazali 

seher vakti feryadları yoksa hepsi boştur.

umutsuzlanma onlardan ey akıllı kılavuz

gayretsiz iselerde kabiliyetlidirler ,büyükler yetişir onlardan

ey ilahi kuş !yem uçuşuna zarar veriyorsa

o yemden ölüm daha iyidir.

fakir ve kalenderliğinde Allahın arslanı Ali'nin kokusu olan 

Dara ve iskenderden  daha üstündür.

mert kişilerin düsturu; hak sözü söylemek ve çesarettir.

Allahın arslanları tilkiliği bilmezler

              

allame ikbal /cebrailin kanadı

بیا ای عشق ای رمز دل ما

بیا ای کشت ما ای حاصل ما

کهن گشتند این خاکی نهادان

دگر آدم بنا کن از گل ما

اقبال لاهوری   پیام مشرق

gel ey aşk ey gönlümüzün remzi

gel ey bizim tarlamız ,mahsülümüz 

bu balçıktan yaratılan insanlar ,artık eskidiler köhneleştiler.

gel çamurumuzdan yeni bir insan yarat. 

lali tur   اقبال لاهوری   پیام مشرق  

جانا تو را که گفت که احوال ما مپرس

بیگانه گرد و قصهٔ هیچ آشنا مپرس

ey sevgili sana kim söyledi bizim ahvalimizi sorma!

bir yabancı  olmuşsun .  dostluk hikayesini sorma!

ز آنجا که لطف شامل و خلق کریم توست

جرم نکرده عفو کن و ماجرا مپرس

sen  öyle  lutufu şamil  ve sahibi kerim'sin 

ben ne günah işlediysem aff et!  geçmiş  maceramı sorma !

خواهی که روشنت شود احوال سوز ما

از شمع پرس قصه ز باد هوا مپرس

aşk derdinden ne çektiğime , ayan  olmak istiyorsan

bu kıssamı  mum'a  sor! seher yeline sorma!

هیچ آگهی ز عالم درویشیش نبود

آن کس که با تو گفت که درویش را مپرس

 mütekebbir sana dedi ; dervişin halini sorma !  

o zaman  dervişlik aleminden,  nasıl haber olunur?

از دلق‌پوش صومعه نقد طلب مجوی

یعنی ز مفلسان سخن کیمیا مپرس

sen sufilerden ilahi marifet sikkesi arama!

yani müflislerden kimya sözünü sorma 

در دفتر طبیب خرد باب عشق نیست

ای دل به درد خو کن و نام دوا مپرس

akıl tabibi'nin kitabında aşk bab'ı yoktur

ey gönül derd'e alış.   deva namı'nı  akıl tabibine sorma!

ما قصهٔ سکندر و دارا نخوانده‌ایم

از ما به جز حکایت مهر و وفا مپرس

biz  iskender ve dara'nın kıssasını okumuş değiliz

aşk ve vefa kıssasından başka hikaye bize sorma

حافظ رسید موسم گل معرفت مگوی

دریاب نقد وقت و ز چون و چرا مپرس

hafız gül mevsimine ve marifeti ilahi ye ulaştı   

bunu anlamak için nasıl ve sebebini sorma